Omgaan met druk en topprestaties

Tijdens mijn topsportcarriere als lid van het Nederlands Team heb ik wel geleerd om met veel druk en topprestaties om te gaan. Het gaat er voornamelijk om dat je in jezelf gelooft en in je eigen prestaties in de positieve zin. Ik ben er ook achtergekomen dat het heel belangrijk is om alles om je heen los te laten, alleen jij en je paard zijn belangrijk. Uiteraard is dat niet zo gemakkelijk en ook ik heb met vallen en opstaan geleerd hoe dit moet.

Dat is wat de dressuursport zo interessant maakt, het is niet alleen jijzelf maar ook je paard waar je de controle over moet houden. Dit levende wezen voelt alle spanning die je op hem overbrengt. Door goede en ook slechte ervaringen leerde ik hoe om te gaan met het paard en hem niet mijn spanning te tonen of laten voelen. Als je lekker in je vel zit is het een stuk eenvoudiger om verbinding met je paard te hebben tijdens de training. Maar wanneer je minder goed in je vel zit of een stress periode meemaakt, is deze uitdaging groot. Je paard is een vluchtdier en als jij, roofdier, gestrest bent, heeft het paard de neiging om te willen vluchten als reactie op jouw stress. Wanneer je naar een wedstrijd toe werkt, kan dat ook veel stress opleveren. Niet alleen tijdens de week ervoor, maar vooral ook op de dag zelf ben je als ruiter gespannen. Je paard reageert hier meestal niet heel positief op en krijgt ook stress, en dan wordt het lastig om een mooie prestatie neer te zetten.

Ik heb zelf een methode uitgevonden voor de ruiters die gestrest zijn in de wedstrijdring, hun paard daarbij negatief beïnvloeden, en daardoor geen succes hebben. Deze methode blijkt erg succesvol te zijn en kost niet veel tijd. Voorwaarde is dat ruiter en paard goed getraind zijn en niet op een hoger niveau uitkomen dan zij in de thuistraining aankunnen en bevestigd hebben. Stel jezelf hierbij alvast de vraag: is mijn doelstelling realistisch? Ik geef regelmatig clinics  over dit onderwerp. Een theorie avond, gevolgd door het nabootsen van een wedstrijd. Je leert mijn methode toepassen en je zult versteld staan van het positieve en snelle resultaat. Ook heb ik de mogelijkheid om samen met jou alleen hieraan te werken, we gaan dan eerst in gesprek tijdens een coaching sessie en daarna twee keer de wedstrijd nabootsen op het paard.

Mijn voorbeelden

Ted Troost, welbekend als coach van topsporters in de jaren ’80 en ’90, is een van mijn grote voorbeelden. Hij leerde mij om mijn lichaam tijdens de wedstrijd volledig te kunen ontspannen zodat het paard mijn wedstrijdspanning niet meer voelde.  Mijn prestaties gingen met sprongen vooruit!

Rico Schuyers is een andere bekende sportpsycholoog van wie ik ontzettend veel heb geleerd. Hij is de belangrijkste coach van de vele Olympische atleten in Nederland. Hij maakte mij duidelijk dat ik puur technisch moest denken tijdens de wedstrijd, om effectiever te zijn in mijn rijden. Mijn prestaties schoten ook hiermee omhoog. Hij leerde mij de basisbeginselen van mental coaching, een psychologische basis heb om de problemen van  ruiters te kunnen herkennen en te begrijpen waar deze problemen vandaan komen.

Peter Murphy leerde mij met Neuro Linguistic Programming om mijn wissels om de pas niet iedere keer te laten mislukken.  Hij leerde mij  mijn negatieve gedachten over het steeds misgaan van deze oefening om te zetten in positieve gedachten, zodat de wissels vervolgens wel lukken. Omdat ik door Peter Murphy heb ontdekt hoe goed NLP kan werken voor mezelf, ben ik zelf ook de cursus NLP gaan doen en heb deze enkele jaren geleden met succes afgerond. Ik pas NLP nu toe op mijn leerlingen als zij bang of gespannen zijn. Het is een van de gaafste dingen die ik heb geleerd in mijn leven.

Joe Dispenza is een Amerikaanse hersenwetenschapper die jou door middel van meditatie leert om je hersenen veel beter te gebruiken. We kunnen namelijk veel meer met onze hersenen dan wij denken. Recent onderzoek wijst uit dat het verkrijgen van hersen coherentie ervoor zorgt dat je optimaal onder druk kan gaan presteren en zelfs van te voren kunt bepalen dat je top gaat presteren. Klinkt bijna te mooi om waar te zijn, maar ik heb zijn methode -zonder dat ik dat toen wist- vele malen gebruikt om op een NK of EK of zelfs tijdens de Wereldbeker finale echt het allerbeste uit mezelf te halen. Dat gebeurt door in de ”flow” te komen. Nu heb ik ook de wetenschap erachter geleerd en kan ik het anderen leren. Fascinerend hoe je jezelf onbewust kunt beperken en saboteren, want je hersenen houden van het herhalen van scenario’s. En als het nou een heel goed scenario is, dan is dat alleen maar fijn. Helaas herhalen wij meestal de scenario’s waar we juist vanaf willen. Denk aan faalangst, onzekerheid, frustraties en dergelijke gevoelens die altijd opkomen als we het niet willen. Joe Dispenza heeft mij geleerd hoe je dat voorgoed kwijt kunt raken!

Natuurlijk zoek ik nog steeds naar nieuwe methodes en leer ik elke dag nieuwe dingen.  Ik volg cursussen, lees veel boeken en leer vooral van mijn eigen leerlingen. Coaching doe ik graag, het geeft mij veel positieve energie om mensen te kunnen helpen.